กลอนลำ พระกุมารเห็นนางปทุมมาในกลอง



บัดนี้ จักกล่าวบั้นนามหน่อองค์กษัตริย์        เดินพลอยพลัดล่วงเถิงเมืองฮ้าง
เมืองบ่มีคนสร้างปะปรางค์แปนเปล่า           มีแต่ศพคาบฮ้ายตายถิ่มเกลื่อนกอง
ท้าวล่วงย้องเที่ยวท่องดูเหมิด                เห็นกองเพลหน่วยเดียวแขวนไว้

       ท้าวจั่งยอเอาค้อนเตาะกลองตุ้มตึ่ง ตุ้มตึ่ง ๆ ๆ     เสียงทึ้งทึ้ง ทึ้งทึ้ง นางน้องอยู่ใน
ว่าแม่นยักษ์ใหญ่ฮ้ายนางโกรธโกธา            ให้มึงกินกูสาส่วงเวรให้มันแล้ว
บาคราญท้าวฟังเสียงโต้ตอบ             แม่นผู้หญิงแท้แท้มาลี้อยู่กลอง
ต้านต่อน้องข่อยบ่แม่นแนวผี            หากแม่นแนวนามคนดังเดียวกับน้อง
บาคราญเว้าหลายคำต้านกล่าว         ท้าวจิ่งไขปล่องให้นางน้องออกมา


นางปทุมมาแก้วยอมือถวายบาท       เล่าเหตุให้เมืองบ้านมุ่นวาย
พระบาทท้าวสวมกอดนางแพง            ฟูมฟายไหลเนตรฮวยฮำแก้ม
คึดเถิงพงษ์พันธ์เชื้อเครือกอมุดมอด        นางนี้เป็นกำพร้าเหลือค้างผู้เดียว
พระพี่เจ้าผายโผดชีวิต                  เป็นเพื่อบุพเพเฮาฮ่วมกันปางกี้
พี่นี้เป็นกษัตริย์สร้างปัญจานคราช          บุญส่งให้มาเห็นน้องหน่อเมือง
พี่สิพานางไปครองสร้างปัญจาเมืองพี่      คันบุญมีจั่งค่อยมากอบกู้เมืองน้องให้ต่าวคืน
นางพ่องให้สะอึกสะอื้น ฮือฮือ ฮือฮือ        คนึงเถิงความหลังอันพ่อยังครองบ้าน